Dörtlü Dönme

Bu araç, Mahşer-i Cümbüş programından bildiğimiz Dörtlü Dönme aktivitesinin
öğrenme amaçları ve hedef kitle dikkate alınarak adapte edilmiş yeni kurgusudur:
- 4’er kişilik gruplar oluşturulur.
- Grupların arasından kendilerine uygun olanı sahnelemek üzere seçeceği Tema
Kartonları hazırlanır. Bu Tema Kartonlarına; 1-Konu, 2- Mekân, 3- Zaman, 4-Roller
(ve 4 kişi için ayrı ayrı roller) yazılır.
(Mahşer-ü Cümbüş’ te yapılan Dörtlü Dönme uygulamasında bir önceki
maddedeki gibi Tema Kartonları verilmemektedir. Sadece her kişiye bir tema,
mekân veya serbestçe belirlenen bir kelime verilerek o konudan doğaçlama
yapmalar istenmektedir.)
- Grupların kendileri için Tema Kartonlarından birini seçme konusunda birlikte
karar vermelerine fırsat tanınır. Bu kartonlarda, unsurlardan birinin veya ikisinin
boş bırakılarak, grupların yaratıcılıklarını ve kendi gerçekliklerini kullanmalarına
imkân tanınabilir.
- Grup üyeleri sahne üzerinde bir karenin köşeleri gibi konumlanırlar. Sahnenin
önündeki iki kişi sahnenin üzerinde performans sağlayan kişiler iken arkadaki
kişiler performans sergilemezler. (Uygulama örnekleri için sosyal medya
üzerinden Mahşer-i Cümbüş – Dörtlü Dönme videoları izlenebilir.)
- Grup üyeleri Tema Kartonlarını seçtikten sonra 5 veya 10 dakikalık bir hazırlık
süresi verilebilir. Ancak bu durumda grupların ayrı çalışabileceği alanların olması
gerekmektedir. Hazırlık süresi verme konusu drama tecrübesi çok olmayan veya
grup dinamiğinin geliştirilmesi istenilen durumlarda önemlidir. Dilenirse hazırlık
süresi verilmeden de uygulamalara geçilebilir.
-Kolaylaştırıcı/eğitmen bir düdük (veya ıslık) vasıtasıyla komutları verir.
-Düdük her çalındığında sahnedeki bir kişi sıra ile arkadaki köşeye çekilirken
arkadaki köşelerden bir kişi sahneye çıkar. Böylelikle; düdük her çaldığında
sahnedeki kişilerden biri arkan gelen yeni kişi ve diğeri de sahnede performans
sergileyen öndeki kişilerden biri olacaktır.
- Düdüğün çalınmasıyla öndeki sahneye geçen pasif durumdaki katılımcı
doğaçlamayı başlatması gereken kişidir. Çünkü bu kişi, kendinden önceki 2 kişi
performans sergilerken 2 tur süresince düşünmek için zamana sahip olan kişidir.
- Düdüğün çalınmasıyla sahneye dâhil olan kişinin, sahneye grubun konusuna
uygun ve kendi rolüne ilişkin bir “sorun, problem” ile gelmesi istenebilir. Burada
aktif sahneye yeni gelen kişinin sahneye neyi getireceğine aracın tasarlanmasına
dikkat edilen ve çözümlemede vurgulanacak öğrenme amaçları ile ilgili olarak
gelinmelidir.
- Kolaylaştırıcı, konunun seyri ve akışın yoğunluğuna uygun olarak düdüğü
öttürerek sırayı ilerletmelidir.
- Grubun her üyesi kâfi miktarda aktif olduğu ve turlar gerçekleştiği durumda
(sona doğru) sahnelerin birinde kolaylaştırıcı düdüğü 3 kere uzun uzun öttürür ve
pasif durumda olan diğer iki kişinin de performansa dâhil olmalarını sağlar.
- Dilenirse performansa herkes dâhil olduğunda var olan sorunun en makul ve
uyumlu biçimde çözülmesi vb. gibi sorumluluklar yönergeye dâhil edilebilir.